Op deze website wordt u het overzicht - meer dan - ‘100 jaar Orthopedagogiek’ gepresenteerd.

Deze website is eigendom van het Hermen J, Jacobsfonds
Het Hermen J. Jacobsfonds ondersteunt onder andere projecten op het terrein van het speciaal onderwijs. Hermen J. Jacobs was 30 jaar eindredacteur van het toonaangevende tijdschrift voor het buitengewoon onderwijs en publiceerde tientallen artikelen. Deze en vele andere artikelen kunnen via deze site geraadpleegd worden. Indien u toegang wilt hebben tot de artikelen, kunt u een verzoek sturen aan het secretariaat van het Hermen J. Jacobsfonds via secretariaathjjacobsfonds@gmail.com.

U treft hiernaast als eerste het onderdeel
'<< 1909' aan. U komt via deze 'knop' bij
de gebeurtenissen voorafgaand aan 1909, het oprichtingsjaar van - de voorlopers van - het Tijdschrift voor Orthopedagogiek.
Daar kunt u via de 'knop' '>>1909' naar de huidige pagina terugkeren.
Hiernaast wordt het overzicht van 1909 tot en met het huidige jaar weergegeven.

Binnen dit jaaroverzicht wordt een 5-tal categorieën weergegeven, te weten:
 

  •  
    Wetten en regelingen
  •  
    Gebeurtenissen
  •  
    Ontwikkelingen in het veld
  •  
    Artikelen
  •  
    Ontstaansgeschiedenis

    Zie voor verdere informatie:
    Colofon - Disclaimer - Over (rechts - onder)

100 Jaar - 1844

  • VERSLAG NOPENS DEN STAAT DER HOOGE, MIDDELBARE EN LAGERE SCHOLEN IN HET KONINGRIJK DER NEDERLANDEN, OVER 1843.
    LINK
     
  • VERSLAG NOPENS DEN STAAT DER HOOGE, MIDDELBARE EN LAGERE SCHOLEN IN HET KONINGRIJK DER NEDERLANDEN, OVER 1844.
    LINK
     
  • Thorbecke neemt in de Tweede Kamer het initiatief om de ministeriële verantwoordelijkheid in te voeren, en krijgt de steun van 20 der 55 afgevaardigden.
     
  • De Zweedse chemicus Gustaf Erik Pasch vindt de lucifer uit.
     
  • Oprichting in Middelburg van de 'Vereeniging tot het Bezoeken der Armen'.
  • Oprichting Diaconessenhuis in Utrecht. Henriette Swellengrebel wordt er 'besturend zuster'.
  • 1843
Hendrina Scholten-Commelin
1843-1917
Samen met Freule Jeltje de Bosch Kemper wilde zij een huishoudschool oprichten. Zij legden daarvoor bezoeken af bij reeds bestaande huishoudscholen in België en Engeland. In 1890 werd ‘De Vereeniging tot Instandhouding en Beheer van de Amsterdamsche Huishoudschool’ gesticht met als voorlopige locatie van de niet-gesubsidieerde school een pand aan de Prinsengracht. Dat onderkomen was al snel te klein en Freule Jeltje, die na het overlijden van haar stiefmoeder aan het zandpad bij het Vondelpark was gaan wonen, was nu de achterbuurvrouw van Hendrina Scholten geworden. Mijnheer Scholten kocht het lapje grond tussen de beide woningen op en schonk deze grond vervolgens aan het schoolbestuur van de huishoudschool. Daarop verrees in 1894 een kapitaal pand. De school floreerde enorm en trok ook de aandacht van koningin Wilhelmina die de school in 1900 met haar moeder, regentes Emma, bezocht.
Daarnaast maakte Hendrina deel uit van het bestuur van de Vereeniging Nationale Tentoonstelling van Vrouwenarbeid.
BRON
  • Van Koetsveld publiceerde in 1843 zijn Pastorij te Mastland, Ernst en luim uit het leven van den Nederlandschen Dorpsleraar. In Nederland kende het boek 15 drukken; daarnaast werd het vertaald in het Engels en het Duits.
     
  • 1844
Louise Hardenberg
1844-1898
Zij nam in Leiden in 1867 het initiatief om een avondcursus op te zetten voor ‘bewaarschoolhouderessen’. Ze was hoofd geweest van een kleuterschool in Goes, waar ze voldoende ervaring had opgedaan om jeugdige leraressen het vak te bij te brengen.
Bij de oprichting van de avondschool werd naast juffrouw Hardenberg een onderwijzer uit Haarlem, Wijbrandus Haanstra, verzocht een deel van de lessen op deze school voor zijn rekening te nemen. Aanvankelijk werd lesgegeven in de kleuterschool aan het Rapenburg, waar de bankjes omhoog werden gekrikt voor de studentes. De avondopleiding werd spoedig omgezet in een volwaardig dagprogramma. Dankzij particuliere giften konden extra lokalen worden gebouwd. Toen de school groeide, werd Haanstra tot directeur benoemd, met juffrouw Hardenberg als zijn medewerkster.
Het principe van de Leidse school kwam er, kort gezegd, op neer dat kleuters vooral door spelen moesten leren. Het onderwijs moest aansluiten op de spontane ontwikkeling van het kind. Deze benadering had veel succes, ook in het buitenland, zodat Haanstra op een gegeven moment zelfs een verzoek vanuit Antwerpen kreeg om een aantal meisjes in Leiden de opleiding te laten volgen. Juffrouw Hardenberg kreeg de zorg voor deze meisjes, en op het Rapenburg, naast de kweekschool zelf, werd een huis ingericht om de studentes onder te brengen. Dit was het begin van het internaat van de Leidse opleiding, waar meisjes uit het hele land, en zelfs uit Nederlands-Indië, een plek vonden. Dit internaat heeft nog jarenlang bestaan, tot in 1963.
In 1899 maakte juffrouw Hardenberg, die door de studentes dikwijls als een tweede moeder werd gezien, plaats voor haar zuster, mevrouw De Bock-Hardenberg, die tot 1914 naast Haanstra leiding zou geven aan de school en zich behalve om het onderwijs vooral ook om het welzijn van de meisjes bekommerde. Verder liet Haanstra zich assisteren door een team van leraressen, grotendeels door hemzelf opgeleide ex-studentes, doordrongen van de principes van de school. Andere oud-leerlingen zwermden uit over heel Nederland om de ideeën van de Leidse kweekschool te verbreiden en het kleuteronderwijs een nieuwe impuls te geven.
Vader: Notaris.
BRON







Op de begraafplaats Westerveld bevindt zich het grafmonument van Louise Hardenberg. Het monument werd in opdracht van haar leerlingen en vrienden vervaardigd door Bart van Hove (1850-1914), beeldhouwer en vanaf 1902 professor aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten te Amsterdam. Omschrijving: Circa 2,80 m hoog hardstenen grafmonument bestaande uit een vierkante vloerplaat (1,5 x 1,5 m) waarop een sokkel met obelisk. Vóór de obelisk zit op de sokkel een kleine treurende engel van wit marmer die een eveneens in wit marmer uitgevoerd ovaal reliëf naast zich vasthoudt voorstellend een door rozen omkranst portret van de overledene. Boven de engel is in de voorzijde van de obelisk de naam en de geboorte- en sterfdatum van de overledene gehouwen: ‘Louise/ HARDENBERG/ Geb 9 Maart 1844/ Overl 15 Juli 1898.’ De voorzijde van de sokkel draagt in aanvulling hierop de volgende tekst: ‘DIRECTRICE/ DER KWEEKSCHOOL/ VOOR/ BEWAARSCHOOLONDERWIJZERESSEN/ VAN HARE/ LEERLINGEN EN VRIENDEN’.



LINK

  • Oprichting van het Gesticht voor Volwassen Blinden in Amsterdam. Vrouwen krijgen les in nuttige handwerken, mannen in rietvlechten en mandenmaken.
  • Stichting van de eerste protestants-christelijke lagere school, de School op den Klokkenberg, in Nijmegen, geleid door H.A. Gerretsen (1847-1873).



    H.A. Gerretsen
     
  • Suringar was mede-oprichter van de 8e bewaarschool in Amsterdam, de Louiseschool. Mede-bestuurster was zijn echtgenote.