Op deze website wordt u het overzicht - meer dan - ‘100 jaar Orthopedagogiek’ gepresenteerd.

Deze website is eigendom van het Hermen J, Jacobsfonds
Het Hermen J. Jacobsfonds ondersteunt onder andere projecten op het terrein van het speciaal onderwijs. Hermen J. Jacobs was 30 jaar eindredacteur van het toonaangevende tijdschrift voor het buitengewoon onderwijs en publiceerde tientallen artikelen. Deze en vele andere artikelen kunnen via deze site geraadpleegd worden. Indien u toegang wilt hebben tot de artikelen, kunt u een verzoek sturen aan het secretariaat van het Hermen J. Jacobsfonds via secretariaathjjacobsfonds@gmail.com.

U treft hiernaast als eerste het onderdeel
'<< 1909' aan. U komt via deze 'knop' bij
de gebeurtenissen voorafgaand aan 1909, het oprichtingsjaar van - de voorlopers van - het Tijdschrift voor Orthopedagogiek.
Daar kunt u via de 'knop' '>>1909' naar de huidige pagina terugkeren.
Hiernaast wordt het overzicht van 1909 tot en met het huidige jaar weergegeven.

Binnen dit jaaroverzicht wordt een 5-tal categorieën weergegeven, te weten:
 

  •  
    Wetten en regelingen
  •  
    Gebeurtenissen
  •  
    Ontwikkelingen in het veld
  •  
    Artikelen
  •  
    Ontstaansgeschiedenis

    Zie voor verdere informatie:
    Colofon - Disclaimer - Over (rechts - onder)

100 Jaar - 1904

  • VERSLAG VAN DEN STAAT DER HOOGE, MIDDELBARE EN LAGERE SCHOLEN IN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN OVER 1904 - 1905.
    LINK
     
  • Wijziging van de Krankzinnigenwet: er is nu sprake van de ‘aangewezen inrichting’/afdeling waar patiënten vrijwillig, zonder rechterlijke machtiging en verlies van handelingsbekwaamheid, konden worden opgenomen. Diverse algemene liefdadigheidsinstellingen konden daardoor zwakzinnigen opnemen en zouden zich geleidelijk ontwikkelen tot gespecialiseerde inrichtingen. Uiteindelijk heeft dit geresulteerd in een sterke afname van de onvrijwillige opnamen.
  • Telegraaf- en Telefoonwet.
  • John Ambrose Fleming: tweeëlektrodenlamp.
  • Benjamin Holt: tractor.
  • Auguste en Louis Lumière: kleurenfotografie.
  • Christian Hülsmeyer: scheepsradar.
  • Aanstelling van de eerste schoolarts.
Hendrik Nieuwenhuis
1904-1993
Hendrik Nieuwenhuis was afkomstig uit de onderwijspraktijk. Hij had in Amsterdam gewerkt als onderwijzer. Hij promoveerde 10 oktober 1939 aan de GU in Amsterdam op 'Een onderzoek naar de betekenis der denkpsychologische opvattingen voor de didactiek der lagere school'. Nieuwenhuis werd in de periode 1954-1958 in Groningen benoemd tot hoogleraar in de Letteren en Wijsbegeerte met als leeropdracht 'Opvoedkunde'. Op 1 februari 1954 hield hij zijn  inaugurele rede 'De taak van de opvoeder in deze tijd'. Vervolgens was hij daar van 1958 tot 1964 hoogleraar van de Verenigde Faculteiten der Letteren en Wijsbegeerte en der Wis- en Natuurkunde en der Geneeskunde met als leeropdracht 'Psychologie en Pedagogiek'. Ten slotte was hij van 1964 tot 1970 hoogleraar Sociale Wetenschappen Centrale Interfaculteit met als leeropdracht 'Algemene, historische en wijsgerige pedagogiek, benevens de sociale pedagogiek en andragogiek'. Op 1 april 1970 ging hij met emeritaat. Op 13 maart hield hij het afscheidscollege 'Ideaal en werkelijkheid met betrekking tot pedagogisch handelen en denken.'
Nieuwenhuis heeft de Algemene Pedagogiek aan de Rijksuniversiteit van Groningen op de kaart gezet. Onder zijn leiding werden de eerste studenten ingeschreven die pedagogiek als hoofdvak hadden gekozen. Nieuwenhuis volgde in 1954 Brugmans op als studieleider van de Vereniging voor Pedagogisch Onderwijs. Deze functie vervulde hij tot 1969. Nieuwenhuis heeft tevens de functie van voorzitter en secretaris van de vereniging vervuld.
BRON
Willem Evert Vliegenthart
1904–1976
Vliegenthart start zijn loopbaan als onderwijzer. Eerst werkt hij 20 jaar in het gewoon lager onderwijs, onder meer als schoolhoofd van de Montessorischool in Sneek, later in het buo. In 1950 bezoekt hij de Rijksuniversiteit van Utrecht en promoveert 18 april 1958 met 'Op gespannen voet. Over kinderen met lees- en spellingsmoeilijkheden en hun relatie tot de wereld'. Promotor was Prof.dr. M.J. Langeveld. In 1960 wordt hij Wetenschappelijk hoofdambtenaar pedagogiek in Utrecht. Op 2 maart 1961 wordt hij bijzonder hoogleraar in Utrecht in 'De pedagogiek en de psychologie van het gehandicapte kind'. Het betreft hier een leerstoel van de Stichting Buitengewoon Onderwijs. Inauguratie-rede - 20 november 1961 -: 'Anders-zijn en mee-gaan-doen'. Met aanvang van 1 januari 1965 wordt hij gewoon hoogleraar in 'De psychologie, de pedagogiek en de didactiek van het gehandicapte kind'. Hij is mede werkzaam bij de opleiding voor leraren in het buo bij het Seminarium voor Orthopedagogiek in zeist als beleidsadviseur voor deze opleiding. In 1969 verschijnt zowel ‘Het rapport vliegenthart’ over de ontwikkeling van de opleidingen voor leerkrachten bij het buitengewoon onderwijs en Algemene Orthopedagogiek, een poging tot plaatsbepaling binnen de  opvoedingswetenschap. Hij gaat met emeritaat op 1 januari 1972, op eigen verzoek om gezondheidsredenen.
BRON: Markante Momenten: E.H.M. Hinzen-Hanssen, Willem E. Vliegenthart (1904-1976).



Catalogus Professorum
LINK

  • De door Köhler, De Haan en Van Woerkom ontworpen statuten van O en A werden zonder ingrijpende wijzigingen in de tweede vergadering - 1 april 1904 - aangenomen. De Koninklijke goedkeuring werd op 23 juli 1904 verkregen. Op de derde vergadering - 31 augustus 1904 - te Utrecht werd de vraag behandeld, welke kinderen tot de scholen voor achterlijke kinderen behoorden te worden toegelaten. De vierde vergadering werd tijdens de Kerstvakantie van 1904 in Den Haag gehouden. Deze was gewijd aan de vraag op welke wijze de toelating tot de scholen geregeld zou moeten worden.
    In dat eerste jaar werd ook al een adres aan de regering gezonden ter verkrijging van een betere subsidieregeling en een voorstel met betrekking tot het aantal leerlingen per leerkracht.
    Uit allerlei lidmaatschappen, die de jonge vereniging aanging, kunnen we opmaken dat deze van de aanvang af een dubbel karakter had, namelijk vakvereniging en pedagogische vereniging. Dit dubbele karakter heeft ze in feite behouden tot 2 november 1968.
  • Zaandam stelt als eerste stad twaalf schoolartsen aan.

    1904 7 februari Tilburgsche Courant

    Geluid
    15 februari 2004 - 19 min -. Annelies van der Goot spreekt met historisch pedagoog Fedor de Beer en met Jan van Eik, al 25 jaar schoolarts en hoofd jeugdgezondheidszorg van de GGD Hart voor Brabant.

    Periodiek van de Vereniging Vrienden van het Nationaal Onderwijsmuseum
    Wel mooie kopjes, maar verre van frisch - De bestrijding van hoofdluizen door schoolartsen, 1900 - 1945 door  E.F.M. Janssen, 1992 nr. 1
    LINK
     
  • Het boek ‘Misdeelde kinderen’ van Jan Klootsema verschijnt.
  • Gunning brengt het privaatdocentschap van Utrecht over naar Amsterdam, waar hij zijn openingsrede hield 'Over de Verantwoordelijkheid van den Leeraar'.
  • Kinderhuis voor 'naschoolse opvang' - Utrecht; Marie-Muller-Lulofs -.
  • Oprichting van de 'Vereniging Zorg voor ’t Achterlijke Kind', met als doel de praktische ondersteuning van de Haagse BLO-scholen.
  • Oprichting 'Huize Assisië' in Udenhout voor jongens - katholiek -.
    Groeten uit Assisie
     
  • Hulp voor Onbehuisden in Amsterdam opgericht - o.a. Blankenberg -.

    LINK naar de site
  • 22 november 1904 Nieuws van den Dag
  • 'Ot en Sien' van Jan Ligthart verschijnt voor het eerst.
  • HET BLINDENWEZEN IN EN BUITEN NEDERLAND, DOOR H. J. LENDERINK, Directeur van het Instituut tot Onderwijs van Blinden te Amsterdam, Algemeen Secretaris der 'Vereeniging tot verbetering van het lot der Blinden in Nederland en zijne Koloniën.'
    Versierd met ruim 300 portretten en andere afbeeldingen in autotypie. Voor rekening van den schrijver. Ten bate der 'Vereeniging tot verbetering van het lot der Blinden in Nederland en zijne Koloniën', onder bescherming van Hare Majesteit de Koningin-Moeder, uitgegeven bij W. GOSLER & Co. TE AMSTERDAM. (Gouden Medaille Amsterdam 1895). 1904.
    LINK